قدس آنلاین:هفته گذشته وزیر دفاع در صدر یک هیئت نظامی برای دیدار با همتای روسی خود و دیگر مقامات به روسیه سفر کرد که گفته می‌شود افزایش سطح همکاری‌های نظامی ایران و روسیه یکی از اهداف آن است، با این حال آنچه از ارزیابی این سفر و اهداف ایران در حوزه تسلیحات نظامی به دست می‌آید را می‌توان در چند عنوان گنجاند.

باید اذعان داشت در حوزه تسلیحات لزوماً این شکل از سفرها این‌طور نیست که حتماً برای خرید تسلیحات انجام شود یا سفر در خصوص رایزنی موضوع خاصی که قابل علنی شدن باشد، انجام شده باشد! اما آنچه مسلم است در این سفر دو اتفاق مهم رخ خواهد داد: یکی اینکه برپایه آنچه اعلام شده، جمهوری اسلامی ایران در حوزه توان تسلیحاتی و تولید تسلیحات و تجهیزات نظامی به توانمندی خوبی رسیده است، اما در برخی حوزه‌ها به فناوری‌های نوین تری هم نیاز دارد.

یکی از مواردی که در این سفر مورد توجه واقع شده، همان‌طور که وزیر دفاع هم به صراحت به آن اذعان کرد، موضوع انتقال فناوری و همکاری در زمینه فناوری‌های نوین میان دو طرف است.

وجه دوم سفر وزیر دفاع به روسیه را می‌توان این‌طور ارزیابی کرد که در آستانه لغو تحریم‌های تسلیحاتی موضوعی که اهمیت دارد این است که سرانجام جبهه غرب به سردمداری آمریکا تمام تلاش‌های خود را انجام داد که تحریم‌های تسلیحاتی تمدید شود، اما با وجود همه تلاش‌های انجام شده این تمدید صورت نگرفت و آمریکایی‌ها شکست حقوقی و دیپلماتیکی را در این زمینه متقبل شدند.

حالا اگر بخواهیم این سفر را در این قاعده ارزیابی کنیم، باید بگوییم تمدید تحریم‌های تسلیحاتی اگر چه شکست خورد، اما برای جمهوری اسلامی ایران یک وجه اقتدار به وجود آورده است؛ ما اصولاً پس از لغو این نوع از تحریم‌ها می‌توانیم از ظرفیت موجود آن و با مذاکراتی که شاید قبل تر هم آغاز شده در حوزه ارتباطات دفاعی، دیپلماسی دفاعی، تجهیزات و تسلیحات نظامی استفاده قابل توجهی کنیم؛ بنابراین سفر وزیر دفاع به روسیه را می‌توان آغاز این راه بسیار مهم و حساس تلقی کرد.

در ارزیابی‌های نظامی و دفاعی هم باید گفت جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر جزو یکی از قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای به شمار می‌رود؛ وقتی جمهوری اسلامی ایران در چنین سطحی تعریف می‌شود ابر قدرت‌های جهانی در معادلات جهانی خود روی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک ابر قدرت منطقه ای حساب می‌کنند و مواضع ایران را درنظر می‌گیرند.

از سوی دیگر، منطقه ما یک منطقه پر آشوب و تروریست خیز است که متأسفانه غربی‌ها هم روی آن برای برهم زدن آرامش و امنیت تمرکز کرده اند، اما آنچه مهم است، این است که در تمام این معادلات منطقه ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران می‌تواند تأثیرگذار باشد و اصولاً غرب و شرق و ابرقدرت‌های مطرح جهانی روی ایران حساب باز می‌کنند. از این جهت تعاملات جمهوری اسلامی ایران و به خصوص وقتی مباحثی در حوزه دیپلماسی دفاعی مطرح می‌شود، همواره مورد توجه تمام طرف‌ها چه دشمنان و چه دوستان ما بوده است، از این رو جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر دیپلماسی دفاعی و گسترش آن را در دستور کار قرار داده و حساب ویژه ای هم روی این مسئله باز کرده است.

باید تأکید داشت موفقیت‌های خیلی خوبی هم در این حوزه و مذاکراتی که درباره آن در منطقه شده، بدست آمده است.

از این منظر آغاز یک فرایند جدید با لغو تحریم‌های تسلیحاتی و پایه گذاری آن با سفر وزیر دفاع و پیش درآمد آن در سفرهای قبلی مسئولان به کشورهای منطقه به خصوص روسیه، چین و برخی کشورهای دیگر مانند عراق و سوریه و لبنان می‌تواند معادلات را به سمت جبهه مقاومت و توازن منطقه ای را به سمت وزن گرفتن بیشتر محور مقاومت تغییر بدهد.

با این حال در خصوص اینکه خریدهای تسلیحاتی ایران در این سفر چه نسبتی می‌تواند با بومی سازی صنایع دفاعی داشته باشد، باید این‌گونه تحلیل کرد که ما دو بحث در حوزه خرید داریم؛ یکی بحث خرید خود تجهیزات نظامی است که اگر نیاز باشد مسئولان حتماً اقدام خواهند کرد تا این نیاز را برطرف کنند و بحث دیگر همان‌طور که پیشتر هم اشاره شد، بحث انتقال فناوری و تبادل توان تکنولوژیک میان ما و کشورهای دیگر است و این خیلی مهم است که ما بتوانیم یک باب تبادل فناوری را بین خودمان و کشورهای منطقه و ابرقدرت‌های جهانی باز کنیم که این مسیر تقریباً باز شده و ما از این به بعد با لغو تحریم‌های تسلیحاتی می‌توانیم تبادلاتمان را آشکارتر و وسیع‌تر انجام دهیم.